Κάταγμα Κοπώσεως

Τι είναι κάταγμα κοπώσεως;

To κάταγμα κοπώσεως είναι ένα ρωγμώδες κάταγμα και προκαλείται μετά από εντατική άσκηση, είτε αυτή αφορά τη συχνότητα, είτε την ένταση της αθλητικής δραστηριότητας. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια συνεχόμενη και σταδιακή θραύση ενός οστού μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα καταπόνησης. Η πλειονότητα των περιπτώσεων εντοπίζεται στα κάτω άκρα, και πιο συγκεκριμένα:

• Στην κνήμη (Εικ.1)
• Στο μηριαίο
• Στα μετατάρσια (Εικ.2)
• Στα οστά του ταρσού – πιο συχνά το οστό της πτέρνας

Εικ 1: Κάταγμα κοπώσεως στη μεσότητα προ κάτω τριτημόριο της κνήμης

Εικ 2: Κατάγματα κοπώσεως στο 2ο μετατάρσιο αριστερά και στο 5ο μετατάρσιο δεξιά

Σε γενικές γραμμές, μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία ή φύλο. Οι αθλητές – και κυρίως οι αθλήτριες – είναι πιο πιθανό να υποστούν κάταγμα κοπώσεως. Αυτό σχετίζεται με την μια κατάσταση που ονομάζεται «Female athlete triad» και συνήθως οφείλεται σε:

• Αμηνόρροια (απουσία εμμήνου ρύσεως για τρεις ή παραπάνω συνεχόμενους κύκλους)
• Διατροφικές διαταραχές (ανορεξία ή βουλιμία)
• Οστεοπόρωση

Ποια αθλήματα συνήθως προκαλούν το κάταγμα κοπώσεως;

Βάσει μελετών οι αθλητικές δραστηριότητες που μπορούν να το προκαλέσουν είναι οι παρακάτω:

• Το μπάσκετ
• Το τένις
• O στίβος
• Ρυθμική γυμναστική
• Ποδόσφαιρο
• Μαραθώνιοι, Ημιμαραθώνιοι

Γενικότερα, αθλήματα που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες πιέσεις του ποδιού στο έδαφος αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισής του.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα στην αρχή είναι ήπια και γι’ αυτόν το λόγο, πολλές φορές το κάταγμα κοπώσεως συγχέεται με μια απλή θλάση. Πιο συγκεκριμένα, τα ενδεικτικά συμπτώματα είναι τα παρακάτω:

• Αίσθημα πόνου μόλις το άτομο ξεκινήσει την αθλητική δραστηριότητα και ύφεσή του κατά την ξεκούραση
• Οίδημα (πρήξιμο) στην περιοχή
• Και στο τελικό στάδιο έντονη δυσχέρεια βάδισης

Ποιες είναι οι μέθοδοι διάγνωσης;

Η εξέταση από τον ορθοπεδικό ή ο ακτινολογικός έλεγχος μπορεί να οδηγήσουν στη διάγνωση του κατάγματος κοπώσεως. Το κάταγμα μπορεί να μην είναι φανερό, εάν βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, και να είναι αναγκαίος ο επανέλεγχός του σε μερικές εβδομάδες. Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται αξονική τομογραφία (CT) ή μαγνητική τομογραφία (MRI) για τον εντοπισμό του.

Κάταγμα κοπώσεως: Ποιες είναι οι μέθοδοι θεραπείας;

Η συντηρητική θεραπεία στηρίζεται κυρίως στην ανάπαυση του ασθενούς και στην αποχή από τη δραστηριότητα που προκάλεσε το κάταγμα και κίνηση σε ορισμένες περιπτώσεις με βακτηρίες μασχάλης. Επίσης, πρέπει να αναφερθεί ότι αναλόγως το είδος και τη σοβαρότητα του κατάγματος ως μέσα θεραπείας χρησιμοποιούνται νάρθηκες ή ένθετα υποδημάτων. Οι σύγχρονοι νάρθηκες δίνουν τη δυνατότητα βαδίσματος με τη χρήση βακτηριών, ανάλογα το οστό που έχει υποστεί την κάκωση.

Το κάταγμα κοπώσεως πρέπει να αντιμετωπιστεί, όσο το δυνατόν πιο άμεσα, ειδάλλως μπορεί να οδηγήσει σε ψευδάρθρωση, δηλαδή την ανικανότητα του οστού να επανέλθει στη φυσική του κατάσταση. Σε περιπτώσεις ανάπτυξης της ψευδάρθρωσης ή παρεκτόπισης του κατάγματος, είναι απαραίτητη η χειρουργική αντιμετώπισή του.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές;

Υπάρχουν ορισμένες επιπλοκές που έχουν συσχετιστεί με το κάταγμα κοπώσεως. Αυτές είναι οι ακόλουθες:

• Ψευδάρθρωση: όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, υπάρχει η πιθανότητα το κάταγμα να μην πωρωθεί και να συνεχίζει να προκαλεί πόνο.
• Πώρωση σε πλημμελή θέση: σε αυτή την περίπτωση το οστό «κολλάει» λανθασμένα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της αποδοτικότητας του σκέλους και τον συνεχόμενο πόνο στην περιοχή.
• Παρεκτόπιση οστού: σε περίπτωση που συμβεί.

Σε όλες τις παραπάνω επιπλοκές η χειρουργική επέμβαση είναι αναγκαία.

Χρήσιμες συμβουλές για αποφυγή του κατάγματος κοπώσεως

• Αποφυγή επαναλαμβανόμενων ασκήσεων
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης κατά την προπόνηση
• Άθληση σε κατάλληλο έδαφος
• Χρήση κατάλληλων υποδημάτων κατά την άθληση – ενδείκνυνται αθλητικά παπούτσια που απορροφούν τους κραδασμούς
• Πελματογράφημα και πέλματα έσω υποδήματος
• Διατροφή πλούσια σε βιταμίνη D και ασβέστιο

Συμπερασματικά, το κάταγμα κοπώσεως είναι ένα συχνό φαινόμενο στους αθλητές. Η έγκυρη διάγνωση και η σωστή αντιμετώπιση θα βοηθήσουν τον ασθενή να επιστρέψει στις πρότερες αθλητικές του δραστηριότητες, χωρίς να αντιμετωπίζει προβλήματα.

Ο Ιωάννης Τσαπακίδης υποψήφιος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών και εξειδικευμένος ορθοπεδικός χειρουργός βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το κάταγμα κοπώσεως.

Ο ιατρός θα σας βοηθήσει να επιλέξετε την κατάλληλη για εσάς θεραπεία αναλόγως του προβλήματός σας.