Αθλητικές κακώσεις

Οι αθλητικές κακώσεις αποτελούν μια από τις πιο συχνές αιτίες επίσκεψης σε έναν Ορθοπεδικό, επηρεάζοντας τόσο επαγγελματίες αθλητές όσο και άτομα που αθλούνται στον ελεύθερο χρόνο τους. Από διαστρέμματα και θλάσεις μέχρι σοβαρότερες κακώσεις, όπως ρήξεις συνδέσμων και κατάγματα, οι τραυματισμοί αυτοί μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση στην κινητικότητα και την ποιότητα ζωής του ασθενούς.  Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπευτική προσέγγιση παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αποκατάσταση και την επιστροφή στην αθλητική δραστηριότητα με ασφάλεια.

Τι είναι οι αθλητικές κακώσεις;

Οι αθλητικές κακώσεις είναι οι τραυματισμοί που προκύπτουν κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων ή σωματικής άσκησης. Οι αθλητικές κακώσεις μπορεί να είναι οξείες ή χρόνιες.

Πιο συγκεκριμένα, οι οξείες προκαλούνται από έναν ξαφνικό τραυματισμό, όπως ένα διάστρεμμα ή ένα κάταγμα. Από την άλλη, οι χρόνιες αναπτύσσονται σταδιακά λόγω υπερβολικής καταπόνησης (π.χ. τενοντοπάθειες).

Οι κακώσεις αυτές επηρεάζουν συνήθως το μυοσκελετικό σύστημα, δηλαδή τους μυς, τους τένοντες, τους συνδέσμους, τις αρθρώσεις και τα οστά.

Ποια είναι τα αίτια πρόκλησης των αθλητικών κακώσεων;

Οι αθλητικές κακώσεις μπορούν να προκληθούν από διάφορους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο τραυματισμού, όπως:

• Ελλιπής προθέρμανση πριν την άσκηση
• Κακή τεχνική
• Υπερβολική άσκηση χωρίς επαρκή ξεκούραση
• Ανεπαρκής αποκατάσταση μετά την προπόνηση
• Ακατάλληλος ή φθαρμένος αθλητικός εξοπλισμός
• Έλλειψη ευλυγισίας
• Απότομη αύξηση της έντασης ή της διάρκειας της άσκησης
• Αθλήματα με έντονες επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή σωματική επαφή
• Προηγούμενοι τραυματισμοί που δεν έχουν αποκατασταθεί πλήρως

Η πρόληψη και η σωστή προετοιμασία είναι το κλειδί για την αποφυγή των αθλητικών τραυματισμών και την ασφαλή αθλητική δραστηριότητα.

Ποιες είναι οι πιο συχνές αθλητικές κακώσεις;

Οι συχνότερες αθλητικές κακώσεις περιλαμβάνουν τραυματισμούς που επηρεάζουν το μυοσκελετικό σύστημα, προκαλώντας πόνο, δυσλειτουργία και περιορισμό της κίνησης. Οι πιο κοινές αθλητικές κακώσεις είναι οι κάτωθι:

• Διαστρέμματα: Τα διαστρέμματα αποτελούν τραυματισμούς των συνδέσμων, οι οποίοι υφίστανται υπερβολική διάταση ή μερική/πλήρη ρήξη. Προκαλούνται συνήθως από αιφνίδια στροφική κίνηση, απότομη αλλαγή κατεύθυνσης ή πτώση. (Εικ.1)

Θλάσεις: Τραυματισμοί που προκύπτουν από υπερβολική διάταση ή απότομη σύσπαση των μυών. Συνήθως εμφανίζονται σε περιοχές με υψηλή μηχανική καταπόνηση, όπως οι οπίσθιοι μηριαίοι, ο γαστροκνήμιος (γάμπα) και οι ραχιαίοι μύες.(Εικ.2)

• Κάταγμα κοπώσεως: Προκύπτουν από επαναλαμβανόμενη μηχανική φόρτιση, χωρίς την ύπαρξη οξέος τραυματισμού. Αναπτύσσονται σταδιακά λόγω της αδυναμίας του οστικού ιστού να προσαρμοστεί σε συνεχείς μικροτραυματισμούς. Συνηθέστερα εντοπίζονται στα κάτω άκρα.
• Τενοντίτιδα: φλεγμονώδης πάθηση που χαρακτηρίζεται από ερεθισμό και εκφύλιση ενός τένοντα. Συχνότερα προσβάλλει τένοντες που υπόκεινται σε έντονη καταπόνηση, όπως ο Αχίλλειος, ο επιγονατιδικός και οι τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου.
• Ρήξεις συνδέσμων: Αποτελούν σοβαρούς τραυματισμούς και συχνότερη είναι η ρήξη πρόσθιου χιαστού. Εκδηλώνονται κυρίως σε αθλήματα με έντονες στροφικές κινήσεις ή αιφνίδιες αλλαγές κατεύθυνσης.
• Σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής: προκύπτει από την επαναλαμβανόμενη ανύψωση του άνω άκρου πάνω από το επίπεδο του ώμου. Προκαλεί προοδευτικό ερεθισμό και φλεγμονή στους τένοντες του στροφικού πετάλου. Συχνότερα εμφανίζεται σε αθλητές που ασχολούνται με το τένις, την κολύμβηση και το μπάσκετ.
• Εξαρθρώσεις: εκδηλώνονται όταν ένα οστό μετατοπίζεται και εξέρχεται από την ανατομική του θέση στην άρθρωση. Προκαλούν έντονο πόνο και απώλεια λειτουργικότητας της άρθρωσης.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Η διάγνωση των αθλητικών κακώσεων βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση του ασθενούς και τις απεικονιστικές μεθόδους. Ο Ορθοπεδικός αξιολογεί τα συμπτώματα, τις συνθήκες του τραυματισμού και το επίπεδο δραστηριότητας του αθλητή.

Οι ακτινογραφίες χρησιμοποιούνται για τον αποκλεισμό καταγμάτων, ενώ η μαγνητική τομογραφία αναδεικνύει συνδεσμικές ή μυϊκές βλάβες. Η εξέταση του υπερηχογραφήματος μπορεί να βοηθήσει στην εκτίμηση των μαλακών μορίων. Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτούνται εξειδικευμένες δοκιμασίες για την  ακριβή διάγνωση. Σε κάθε περίπτωση η έγκαιρη διάγνωση εξασφαλίζει ταχύτερη αποκατάσταση και αποφυγή επιπλοκών.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία για την αντιμετώπισή τους;

Η αντιμετώπιση των αθλητικών κακώσεων εξαρτάται από τη σοβαρότητα και τον τύπο του τραυματισμού. Για ήπιες κακώσεις, όπως διαστρέμματα και θλάσεις, εφαρμόζονται συντηρητικά μέτρα. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν ανάπαυση, τροποποίηση δραστηριοτήτων, παγοθεραπεία  σε συνδυασμό με αναλγητικά ή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

Σε σοβαρότερους τραυματισμούς, όπως ρήξεις συνδέσμων ή κατάγματα κοπώσεως, μπορεί να απαιτηθεί ακινητοποίηση με νάρθηκα ή χειρουργική αποκατάσταση. Σε κάθε περίπτωση η φυσικοθεραπεία είναι απαραίτητη για τη μυϊκή ενδυνάμωση, την αποκατάσταση του εύρους κίνησης και την πρόληψη υποτροπών, όπως και η ενέσιμη θεραπεία με βλαστοκύτταρα (PRP) σε ορισμένες περιπτώσεις. Επιπλέον, εξατομικευμένα προγράμματα αποκατάστασης συμβάλλουν στη σταδιακή επιστροφή του αθλητή στις δραστηριότητές του.

Συμπερασματικά, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή παρέμβαση διασφαλίζουν την ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς και  την αποφυγή χρόνιων επιπλοκών.

Αν εμφανίζετε κάποιο από τα προαναφερθέντα συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Ορθοπεδικό Χειρουργό Ιωάννη Τσαπακίδη. Ο Δρ. Τσαπακίδης έχει διατελέσει ορθοπεδικός σε πολλές ομάδες μπάσκετ και γνωρίζει εν τω βάθει τις αθλητικές κακώσεις, εφαρμόζοντας πιο σύγχρονους τρόπους αντιμετώπισης.